The “Physica Mosaica” of Johann Heinrich Alsted (1588–1638)

Jan Čížek

DOI: https://doi.org/10.46938/tv.2020.472

Abstract


Some early modern scholars believed that Scripture provided more certain knowledge than all secular authorities – even Aristotle – or investigating nature as such. In this paper, I analyse one such attempt to establish the most reliable knowledge of nature: the so-called Mosaic physics proposed by the Reformed encyclopaedist Johann Heinrich Alsted. Although in his early works on Physica Mosaica Alsted declares that his primary aim is proving the harmony that exists between various traditions of natural philosophy, namely between the Mosaic and the Peripatetic approaches, and despite the fact that his biblical encyclopaedia of 1625 was intended to be based on a literal reading of the Bible, he never truly abandoned the Aristotelian framework of physics. What is more, in his mature encyclopaedia of 1630, he eventually openly preferred Aristotle to other natural-philosophical traditions. I argue, therefore, that Alsted’s bold vision of Mosaic physics remained unfulfilled and should be assessed as an unsuccessful project of early modern natural philosophy.


Keywords


Johann Heinrich Alsted; Mosaic physics; natural philosophy; early modern science; Aristotelianism

Full Text:

PDF

References


Alsted, Johann Heinrich. Encyclopaedia septem tomis distincta, I. Praecognita disciplinarum, libris quatuor. II. Philologia, libris sex. III. Philosophia theoretica, libris decem. IV. Philosophia practica, libris quatuor. V. Tres superiores facultates, libris tribus. VI. Artes mechanicae, libris tribus. VII. Farragines disciplinarum, libris quinque. Serie praeceptorum, regularum, et commentariorum perpetua. Insertis passim tabullis, compendiis, lemmatibus marginalibus, lexicis, controversis, figuris, florilegiis, locis communibus, et indicibus, ita quidem, ut hoc volumen, secundi cura limatum et auctum, possit esse instar Bibliotheca instructissima. Herbornae: [Georg Corvinus and Johann-Georg Muderspach], 1630.

Alsted, Johann Heinrich. Methodus sancrosanctae theologiae octo libris tradita. Hanau: Conrad Eifrid, 1623.

Alsted, Johann Heinrich. Physica harmonica, quatuor libellis methodice proponens, I. Physicam Mosaicam, II. Physicam Hebraeorum, III. Physicam Peripetaticam, IV. Physicam chemicam. Herbornae: [Christoph Corvinus], 1616.

Alsted, Johann Heinrich. Systema physicae harmonicae, quatuor libellis methodicè propositum, in quorum I. Physica Mosaica delineatur, II. Physica Hebraeorum, Rabbinica et Cabbalistica proponitur, III. Physica peripatetica, maximam parte incongesta e Julii Caesaris Scaligeri lib. 15 Exotericarum exercitationum pleniùs pertractatur, IV. Physica chemica perspicuè et breviter adumbraturrr. Herbornae: [Christoph Corvinus], 1612.

Alsted, Johann Heinrich. Triumphus Bibliorum sacrorum seu Encyclopaedia Biblica exhibens Triumphum philosophiae, iurisprudentiae, et medicinae sacrae, itemque, sacrosanctae theologiae, quatenus illarum fundamenta ex Scriptura V. et N. T. colligunturrr. Francofurti: Bartholomaeus Schmidt, 1625.

Alsted, Johann Heinrich (praes.), and Johann Bilenfeld (resp.). Compendium physicae; in quinque partes tributum; congestum maximam partem è Julii Caesaris Scaligeri Exotericarum exercitationum libri 15 de subtilitate; methodicè digestum. Herbornae: [Christoph Corvinus], 1610.

Alsted, Johann Heinrich (praes.), and Samuel Gessinius (resp.). Cosmologia. Herbornae: [Christoph Corvinus], 1611.

Althusius, Johannes. Civilis conversationis libri II. Hanoviae: Antonius, 1601. Conrad Aslacus, Physica et ethica mosaica. Hanoviae: Typis Wechelianis, apud haeredes Ioannis Aubrii, 1613.

Augustine of Hippo, De civitate Dei, MPL 41. Calvin, John. “Commentary on Genesis.” In Christian Classics Ethereal Library. Accessed January 15, 2019, http://www.ccel.org.

Casmann, Otto. Biographia et commentatio methodica, prior de hominis vita naturali, morali et oeconomica; indeque deducta ethica et oeconomica theosophica. Francofurti: Palthenius, 1602.

Casmann, Otto. Cosmopoeia et Ouranographia christiana. Francofurti: Palthenius, 1598.

Daneau, Lambert. Physica christiana, sive de rerum creatarum cognitione et usu disputatio e sacrae scripturae fontibus hausta. Lyon: Pierre de Saint-André, 1576. Heresbach, Konrad. Christianae iurisprudentiae epitome. Neostadii in Palatinatu: Harnisch, 1586.

Lemnius, Levinus. Similitudinum ac parabolarum quae in Bibliis ex herbis atque arboribus desumuntur dilucida explicatio. Antverpiae: [s.n.], 1568.

Scaliger, Julius Caesar. Exotericarum exercitationum libri XV de subtilitate. Francofurti: Impensis Claudii Marni & Consortum, 1612.

Ussher, James. Annales Veteris Testamenti, a prima mundi origine deducti, una cum rerum Asiaticarum et Aegyptiacarum chronico, a temporis historici principio usque ad Maccabaicorum initia producto. Londoni: Ex officina J. Flesher & prostant in ædibus G. Bedell, prope januam Medii Templi in platea dicta Fleetstreet, 1650.

Vallés, Francisco. De iis, quae scripta sunt physice in libris sacris, sive de sacra philosophia. Lugduni: Franciscus Le Fevre, 1588.

Blair, Ann. “Mosaic Physics and the Search for a Pious Natural Philosophy in the Late Renaissance.” Isis 91, no. 1 (2000): 32–58. https://doi.org/10.1086/384625.

Brucker, Johann Jakob. Historia critica philosophiae, Tomus IV, I. Lipsiae: Breitkopf, 1743.

Buddeus, Johann Franz. Introductio ad historiam philosophiae [H]ebraeorum cum disseratione de haeresi Valentiniana. Halae Saxonum: Typis & impensis Orphanotrophii Glaucha-Halensis, 1702.

Červenka, Jaromír. Die Naturphilosophie des Johann Amos Comenius. Praha: ČSAV, 1970.

Floss, Pavel. Jan Amos Komenský: Od divadla věcí k dramatu člověka. Ostrava: Profil, 1970.

Harrison, Peter. The Bible, Protestantism, and the Rise of Natural Science. Cambridge: Cambridge University Press, 2001.

Harrison, Peter. The Fall of Man and the Foundations of Science. Cambridge: Cambridge University Press, 2007.

Hotson, Howard. Commonplace Learning: Ramism and its German Ramifications 1543–1630. Oxford: Oxford University Press, 2007.

Hotson, Howard. Johann Heinrich Alsted, 1588–1638: Between Renaissance, Reformation and Universal Reform. Oxford: Clarendon, 2000. https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780198208280.001.0001.

Hotson, Howard, and Maria Rosa Antognazza. Alsted and Leibniz on God, the Magistrate, and the Millennium. Wiesbaden: Harrassowitz Verlag, 1999.

Morhof, Daniel Georg. Polyhistor, literarius, philosophicus et practicus. Tomus secundus. Ed. quarta. Lubecae: Sumtibus Petri Boeckmanni, 1747.

Iliffe, Rob. Priest of Nature: The Religious Worlds of Isaac Newton. Oxford: Oxford University Press, 2017.

Kusukawa, Sachiko. The Transformation of Natural Philosophy: The Case of Philip Melanchthon. Cambridge: Cambridge University Press, 1995. https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780198208280.001.0001.

Leijenhorst, Cees. “Place, Space and Matter in Calvinist Physics.” The Monist 84, no. 4 (2001): 520–41. https://doi.org/10.5840/monist200184421.

Leinonen, Markku. “De Physica Mosaica Comeniana: The Academic Thesis of Anders Lundbom.” Acta Comeniana 39–40, no. 15–16 (2002): 107–25.

Menk, Gerhard. Die Hohe Schule Herborn in ihrer Frühzeit (1584–1660). Ein Beitrag zum Hochschulwesen des deutschen Kalvinismus im Zeitalter der Gegenreformation. Wiesbaden: Selbstverlag der Historischen Kommission für Nassau, 1981.

Michel, Walter. Der Herborner Philosoph Johann Heinrich Alsted und die Tradition. Frankfurt am Main: Universität Frankfurt am Main, 1969.

Roling, Bernd. Physica sacra: Wunder, Naturwissenschaft und historischer Schriftsinn zwischen Mittelalter und Früher Neuzeit. Leiden: Brill, 2013. https://doi.org/10.1163/9789004258075.

Schmidt-Biggemann, Wilhelm. Topica Universalis. Eine Modelgeschichte humanistischer und barocker Wissenschaft. Hamburg: Felix Meiner Verlag, 1983. https://doi.org/10.28937/978-3-7873-2887-1.

Sinnema, Donald. “Aristotle and Early Reformed Orthodoxy: Moments of Accommodation and Antithesis.” In Christianity and the Classics: The Acceptance of a Heritage, ed. Wendy Helleman, 119–48. New York: University Press of America, 1990.

Snobelen, Stephen D. “‘In the Language of Men’: The Hermeneutics of Accommodation in the Scientific Revolution.” In Nature and Scripture in the Abrahamic Religions: Up to 1700, eds. Jitse M. van der Meer and Scott Mandelbrote, 691–732. Leiden: Brill, 2008.

Sytsma, David. “Calvin, Daneau, and Physica Mosaica: Neglected Continuities at the Origins of an Early Modern Tradition.” Church History and Religious Culture 95, no. 4 (2015): 457–76. https://doi.org/10.28937/978-3-7873-2887-1.

Wooton, David. Bad Medicine: Doctors Doing Harm since Hippocrates. Oxford: Oxford University Press, 2007.

Wooton, David. The Invention of Science: A New History of the Scientific Revolution. London: Penguin Books, 2016.




Copyright (c) 2020 Jan Čížek

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

TEORIE VĚDY / THEORY OF SCIENCE – journal for interdisciplinary studies of science is published twice a year by the Institute of Philosophy of the Czech Academy of Sciences (Centre for Science, Technology, and Society Studies). ISSN 1210-0250 (Print) ISSN 1804-6347 (Online) MK ČR E 18677 web: http://teorievedy.flu.cas.cz /// email: teorievedy@flu.cas.cz